[Cập Nhật] Luật bảo hiểm xã hội mới nhất 2023 có gì thay đổi

Luật BHXH được cập nhật quy định và các chế độ, quyền lợi, chính sách được quốc hội thông qua nhằm đảm bảo quyền lợi cho người lao động khi tham gia bảo hiểm xã hội. Vậy luật bảo hiểm xã hội mới nhất 2023 đã cập nhật và có thay đổi như thế nào? Hãy cùng Niềm Tin Bảo Hiểm tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây nhé.

Luật bảo hiểm xã hội mới nhất 2023 có gì mới

Luật bảo hiểm xã hội 2014 là gì?

Luật bảo hiểm xã hội 2014 là bộ luật được Quốc Hội thông qua số 58/2014/QH13 ngày 20/11/2014. Luật BHXH 2014 quy định chế độ, chính sách BHXH, quyền và trách nhiệm của người lao động, người sử dụng lao động, các tổ chức cơ quan sử dụng lao động, cơ quan bảo hiểm xã hội, quỹ bảo hiểm xã hội, thủ tục bhxh và cơ quan quản lý nhà nước về BHXH.

Luật BHXH 2014 là hình thức nhằm đảm bảo quyền lợi cho người lao động khi tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc và bảo hiểm xã hội tự nguyện.

Luật bảo hiểm xã hội 2023 là gì?

Luật bảo hiểm xã hội 2023 là bộ luật bảo hiểm xã hội mới nhất có nhiều thay đổi mới về chính sách, chỉnh sửa và bổ sung một số quy định mới so với bộ luật bảo hiểm xã hội năm 2014 và các năm trước nhằm đảm bảo quyền lợi cho người lao động.

Phạm vi điều chỉnh theo quy định mới về bảo hiểm xã hội tại điều 1 luật số 77/2006/QH11 của Quốc hội quy định về nội dung luật bảo hiểm xã hội như sau: Các chế độ hưởng bảo hiểm xã hội, chính sách của bảo hiểm xã hội, quyền và trách nhiệm của các tổ chức bảo hiểm lao động, cơ quan bảo hiểm lao động, cá nhân liên quan tới bảo hiểm xã hội, người lao động và người sử dụng lao động tham gia bảo hiểm xã hội, quỹ bảo hiểm xã hội, đại diện người lao động tham gia bảo hiểm xã hội, các tổ chức sử dụng lao động, thủ tục thực hiện bhxh và quản lý nhà nước về bảo hiểm xã hội.

Xem thêm: Cách tra cứu bảo hiểm xã hội nhanh chóng nếu bạn chưa biết cách nhé.

Đối tượng áp dụng luật bhxh mới nhất hiện nay

Căn cứ theo quy định tại số 58/2014/QH13, các đối tượng áp dụng luật bảo hiểm xã hội 2023 mới nhất gồm:

• Người lao động là công dân Việt nam đang tham gia đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc:
  • Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ 1 tháng – 3 tháng, không xác định thời hạn, hợp đồng lao động theo mùa vụ.
  • Cán bộ, công nhân viên chức, quan chức.
  • Các cá nhân làm công tác trong tổ chức cơ yếu, quốc phòng, công an.
  • Sĩ quan, quân nhân, quân đội nhân dân, hạ sĩ…
  • Người đang làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng lao động được quy định tại Luật người lao động Việt Nam.
  • Người quản lý doanh nghiệp, hệ điều hành hợp tác xã có hưởng lương.
• Công dân nước ngoài đang làm việc tại Việt Nam được tham gia bảo hiểm xã hội theo đúng quy định nếu có giấy phép lao động, chứng chỉ hành nghề, giấy phép hành nghề theo đúng quy định do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp.
• Người sử dụng lao động tham gia BHXH bắt buộc.

Bạn đã biết gì về luật bảo hiểm y tế mới nhất chưa. Truy cập bài viết để tìm hiểu chi tiết hơn.

• Người tham gia BHXH tự nguyện đủ 15 tuổi trở lên và không thuộc các đối tượng được quy định tại Khoản 1 của luật bhxh.

Các chế độ được quy định trong luật bhxh

Căn cứ quy định tại điều 4 của Luật bảo hiểm xã hội mới nhất 2023 quy định BHXH gồm các chế độ sau:

• Bảo hiểm xã hội bắt buộc:
  • Chế độ ốm đau, bệnh tật.
  • Chế độ thai sản.
  • Chế độ hưu trí.
  • Chế độ tử tuất.
  • Chế độ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp.
• Bảo hiểm xã hội tự nguyện:
  • Chế độ hưu trí.
  • Chế độ tử tuất.
• Bảo hiểm hưu trí bổ sung do chính phủ quy định.
• Bảo hiểm thất nghiệp:
  • Trợ cấp thất nghiệp.
  • Hỗ trợ học nghề.
  • Hỗ trợ tìm việc làm.

Nguyên tắc bảo hiểm xã hội

Luật bảo hiểm xã hội hiện hành 2023 quy định :

• Mức hưởng chế độ bảo hiểm của người tham gia bhxh sẽ được dựa trên mức đóng, thời gian tham gia và có chia sẻ giữa những người tham gia bảo hiểm xã hội.
• Mức đóng của người tham gia bảo hiểm xã hội được tính dựa trên tiền lương hàng tháng đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc của người lao động.
• Mức đóng của người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện được tính dựa trên cơ sở mức thu nhập hàng tháng mà người lao động tham gia tự chọn.
• Người lao động có tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bhxh tự nguyện sẽ được hưởng lương hưu, hưởng chế độ bảo hiểm hưu trí và chế độ tử tuần trên cơ sở thời gian đóng bảo hiểm xã hội.
• Quỹ bhxh được quản lý tập trung, thống nhất và công khai minh bạch, được sử dụng đúng mục đích, được hạch toán độc lập theo quỹ thành phần. Các nhóm đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do nhà nước quyết định và các nhóm chủ sở hữu lao động thực hiện chế độ tiền lương quyết định.
• Việc thực hiện bảo hiểm xã hội phải đơn giản, dễ dàng, thuận tiện đảm bảo chính xác, kịp thời đầy đủ quyền lợi cho người tham gia bảo hiểm xã hội.

Cơ quan quản lý bảo hiểm xã hội

• Chính phủ thống nhất quản lý nhà nước về BHXH.
• Bộ lao động – thương binh và Xã hội chịu trách nhiệm quản lý bảo hiểm xã hội với chính phủ.
• Ủy ban nhân dân các cấp thực hiện quản lý bảo hiểm xã hội trong phạm vi địa phương theo phân cấp của chính phủ.

Bộ luật bảo hiểm xã hội 2023 có gì thay đổi

Luật bhxh 2023 có những điều chỉnh và thay đổi đáng chú ý như sau:

1. Điều chỉnh lương hưu trong luật bảo hiểm xã hội

• Người lao động có hợp đồng lao động đủ 1 tháng trở lên tới 3 tháng có quyền tham gia bảo hiểm xã hội.
• Người lao động nước ngoài sinh sống và làm việc ở trên lãnh thổ nước ta được cấp giấy phép lao động hoặc chứng chỉ hành nghề của các cơ quan có thẩm quyền của nhà nước cấp phép sẽ đủ điều kiện tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc.
• Người hoạt động không chuyên trách ở các cấp xã, phường, thị trấn hoặc tương đương đều có thể tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc.

2. Thay đổi mức đóng bảo hiểm xã hội

Căn cứ quyết định kể từ ngày 01/07/2023 của Luật BHXH mới nhất quy định mức lương tham gia bhxh tăng lên 6%:

Bạn đã biết thời gian đóng bảo hiểm xã hội để hưởng lương hưu chưa, truy cập bài viết để có câu trả lời chính xác nhất.

• Đối với vùng thu nhỏ mức tối thiểu: Bạn phải đóng cao hơn vùng mức lương tối thiểu của vùng mà bạn đang sinh sống. Nếu bạn là lao động được qua đào tạo thì vùng mức đóng tối thiểu phải cao hơn vùng mức lương tối thiểu là 7%.
• Năm 2023 mức lương tối thiểu vùng được tăng lên vì vậy mức đóng của người lao động tham gia bảo hiểm xã hội cũng được tăng theo đúng quy định tại nghị định 157/2018/NĐ-CP.
• Đối với mức lương đóng bảo hiểm xã hội tối đa: Theo quy định của luật bhxh về tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội là mức lương + phụ cấp lương + các phụ cấp bổ sung khác. Trường hợp tiền lương tháng đóng cao bằng 20 lần mức lương cơ sở thì tiền lương đóng bhxh hàng tháng cao bằng 20 lần mức lương cơ sở .
• Hiện nay năm 2023 mức lương cơ sở tăng lên thành 1.600.000 đồng/tháng vì vậy mức lương đóng bảo hiểm cao nhất là 32.000.000 đồng/tháng.

3. Bổ sung chế độ BHXH

• Có thêm chế độ bảo hiểm hưu trí bổ sung: là bảo hiểm xã hội tự nguyện nhằm bổ sung cho chế độ bảo hiểm hưu trí trong bhxh bắt buộc. Với chế độ này quỹ được tạo nên từ đóng góp của người lao động và chủ sở hữu lao động dưới hình thức tiết kiệm, khuyến khích người lao động có thu nhập cao tham gia mua bảo hiểm và đóng góp để khi đến tuổi nghỉ hưu có mức hưởng lương hưu trí hàng tháng cao hơn, đáp ứng đủ nhu cầu cuộc sống của người lao động.
• Căn cứ nghị định 153/2018/NĐ-CP của chính phủ quy định người lao động nữ bắt đầu hưởng lương hưu từ năm 2018 – 2023 có thời gian đóng BHXH từ đủ 20 – 29 năm 6 tháng sẽ được điều chỉnh mức hưởng lương hưu.
• Chế độ ốm đau: Thay đổi tính trợ cấp ốm đau một ngày bằng tính trợ cấp ốm đau một tháng chia cho 24 ngày làm việc thay cho 26 ngày làm việc những năm trước. Sự thay đổi chia cho 24 ngày phù hợp cho người làm 5- 6 ngày 1 tuần đảm bảo cho quyền lợi người lao động.

4. Tăng trợ cấp bhxh

Căn cứ quy định tại nghị định 38/2019/NĐ-CP của chính phủ về luật bhxh với mức lương cơ sở năm 2023 tăng lên 1.600.000 đồng/tháng so với năm 2019 là 1.490.000 đồng/tháng dẫn tới các mức trợ cấp thay đổi.

Đối với trợ cấp hưởng chế độ thai sản:

• Kể từ ngày 01/01/2020 mức trợ cấp từ 2.700.000 đồng/tháng tăng lên 2.980.000 đồng/tháng.
• Kể từ ngày 01/07/2020 mức trợ cấp tăng 2 lần mức lương cơ sở tức bằng 2 x 1.600.000 = 3.200.000 đồng/tháng.

Đối với trợ cấp dưỡng sức, hồi phục sức khỏe, thai sản:

• Kể từ ngày 01/01/2020 mức trợ cấp được tính bằng 30% x 1.490.000 = 447.000 đồng/ngày.
• Kể từ ngày 01/07/2020 mức trợ cấp được tính bằng 30% x 1.600.000 = 480.000 đồng/ngày, tăng 33.000 đồng/ngày.

Đối với trợ cấp 1 lần do tai nạn, suy giảm sức khỏe từ 5-30%:

• Kể từ ngày 01/01/2020 mức trợ cấp được tính bằng 5 x 1.490.000 = 7.450.000 đồng ( với đối tượng suy giảm sức khỏe, giảm khả năng lao động 5%, với những đối tượng suy giảm cao hơn thì sẽ được 1% thì sẽ được tính thêm 0,5 lần tức bằng 745.000 đồng ).
• Kể từ ngày 01/07/2020 mức trợ cấp được suy giảm trường hợp 5% bằng 5 x 1.600.000 = 8.000.000 đồng ( trường hợp suy giảm cao hơn thì 1% thì sẽ được hưởng 800.000 đồng ).

Đối với trợ cấp tai nạn, suy giảm khả năng lao động từ 31% trở lên:

• Kể từ ngày 01/01/2020 mức trợ cấp bằng 30% x 1.490.000 = 447.000 đồng/tháng ( trường hợp tăng lên 1% thì sẽ được cộng thêm 29.800 đồng ).
• Kể từ ngày 01/01/2020 mức trợ cấp bằng 30% x 1.600.000 = 480.000 đồng/tháng ( trường hợp tăng lên 1% thì sẽ được cộng thêm 33.000 đồng ).

Đối với trợ cấp mai táng thuộc các trường hợp sau:

• Kể từ ngày 01/01/2020 mức trợ cấp bằng 10 x 1.490.000 = 14.900.000 đồng
• Kể từ ngày 01/07/2020 mức trợ cấp bằng 10 x 1.600.000 = 16.000.000 đồng.

Đối với trợ cấp tử tuất hàng tháng tương ứng với một trong các trường hợp dưới đây:

• Kể từ ngày 01/01/2020 mức trợ cấp tử tuất hàng tháng bằng 50% x 1.490.000 = 745.000 đồng/tháng. Đối với thân nhân không có người nuôi dưỡng trực tiếp thì mức hưởng là 70% tức 1.043.000 đồng/tháng.
• Kể từ ngày 01/07/2020 mức trợ cấp tử tuất hàng tháng bằng 50% x 1.600.000 = 800.000 đồng/tháng. Với thân nhân không có người nuôi dưỡng trực tiếp thì mức hưởng là 70% tức 1.120.000 đồng/tháng.

5. Thay đổi về sổ và dữ liệu bảo hiểm xã hội

Theo quy định luật BHXH mới nhất, sổ bảo hiểm xã hội được thay thế bằng thẻ bhxh bảo hiểm điện tử (tuy nhiên việc thay thế tính tới hiện nay vẫn chưa có thông tin nào). Căn cứ theo quy định tại khoản 2 điều 9 của luật bảo hiểm xã hội sẽ hoàn thành việc cập nhật dữ liệu bhxh trên toàn phạm vi cả nước.

Hiện nay chính phủ đã giao bảo hiểm xã hội đẩy mạnh thủ tục hành chính và thực hiện cổng dịch vụ trực tuyến mức độ 4, đẩy mạnh xây dựng cơ sở dữ liệu về bhxh, đảm bảo kết nối và chia sẻ dữ liệu với các cơ quan quốc gia có liên quan.

Năm 2023 ngành bảo hiểm xã hội tiếp tục cập nhật thông tin mã số để đồng bộ với thông tin người tham gia bhxh. Quản lý chính xác dữ liệu quá trình thu, chi bảo hiểm xã hội và các đơn vị tham gia bảo hiểm.

Như vậy, bài viết trên của Niềm tin bảo hiểm đã phân tích rõ về luật BHXH và những thay đổi của luật bảo hiểm xã hội 2023 đối với người lao động, người sử dụng lao động có thể bạn chưa biết. Hãy cùng tham gia BHXH để bảo vệ bản thân và gia đình theo đúng pháp luật nhé.